خط الراس مرکزی دنا
پیمایش خط‌الرأس مرکزی دنا
خط الراس دنا
در من بدمی من زنده شوم یک جان چه بود صد جان منی
منطقه صعود: رشته کوه دنا
ارتفاع مبدأ: 2470 متر
مسیر صعود: خفر به سی‌سخت
نحوه دسترسی به منطقه: وسیله نقلیه شخصی
مشخصات کلی خط‌الرأس دنا
به طور کلی خط‌الرأس دنا شامل سه قسمت می‌باشد:
بخش شرقی از منطقه گردنه بیژن به طرف شرق رشته دنا با قله برف کرمه به ارتفاع 4000 متر از سطح دریا شروع می‌شود و در ادامه پس از قله‌های نمک 4050 متر، کل خرمن 4190، نول شمالی 4185 متر، نول جنوبی 4120 متر، قاش سرخ 4110 متر، تاپو 4180، رمبسته 4175 متر و پازن پیر 4300 متر پایان می‌رسد.
بخش غربی از گردنه مورگل تا قله کل‌قدویس می‌باشد. بخش غربی دنا از قله کل‌قدویس به ارتفاع 4341 متر شروع شده و تا گردنه مورگل ادامه دارد که حدود پانزده قله بالای چهار هزار متر را در خود جای داده است. این قلل شامل توده گردل، کل گردل، لوکوره، پوتک، خرسان غربی و شرقی، قلات بزی، کل فرهاد، ایستگاه آب سپاه، کل شیدا، کل بلبل، کل قدویس، چات سبز و کل سور می‌باشد. برای شروع پیمایش از سمت قله کل قدویس (از غرب به شرق) می‌توان از روستاهای سیوَر یا آب‌ملخ به قله کل‌قدویس رسید و برای شروع پیمایش از سمت گردنه مورگل (از شرق به غرب) می‌توان از روستای خَفر و مسیر کلاسیک قله قاش‌مستان به گردنه مورگل رسید.
بخش مرکزی خط‌الرأس مرکزی دنا از گردنه بیژن به ارتفاع 3200 متر تا گردنه مورگل غربی به ارتفاع 4100 متر ادامه دارد و دارای 18 قله بالای 4000 متر است، بلندترین قله رشته دنا و همچنین رشته بزرگ زاگرس قله قاش‌مستان یا بیژن 3 به ارتفاع 4450 متر است. قلل دیگر این رشته از گردنه بیژن به ترتیب عبارتند از: بَرد آتش، سی‌چونی1و2و3، حوض دال، کَرسُمی شرقی و غربی، تنگه راه (حرا)، بیژن 1 (ماش)، کپیری، بیژن 2 (برج آسمانی)، قزل قله، هرم، کیخسرو، بن رود، بیژن 3 (قاش مستان)، قبله، مورگل، مورگل غربی و شمالی و قپه آسمانی یا بهر آسمان.
پوشش گیاهی دنا: در دامنه‌های جنوبی پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا تا ارتفاع 2500 متر جنگل بلوط همه جا را پوشانده است. در میان این درختان و نواحی و ارتفاعات مختلف گونه‌های جنگلی دیگری نظیر بنه، کیکم، ارژن، شین و انواع بادام کوهی مشاهده می‌شود. از ارتفاع 2500 متر به بالا جنگل بلوط تمام شده و درختچه‌های ارژن، شین، انواع گون‌ها و درختان سرو کوهی دیده می‌شود. از ارتفاع 3500 متر به بالا تنها شاهد پوششی از گون‌ها و گیاهان علفی و بوته‌ای در سطح زمین می‌باشیم. از ارتفاع 4000 متر به بالا دیگر خبری از بوته‌های سطحی منطقه نیست و تنها شاهد گیاهان کوچک و زیبایی در پناه سنگ‌ها و شکافت صخره‌ها هستیم و برخی از این گیاهان در اوایل تابستان گل‌های ریز، رنگین و بسیار زیبایی به بار می‌آورند.
شرح پیمایش و صعود
روز اول- 9 مرداد 98:
افراد شرکت‌کننده در قالب تیمی 5 نفره منتخب از باشگاه دنا در ساعت 14 بعدازظهر از اصفهان به سمت روستای خفر، محل برقراری و اجرای پیمایش حرکت کردند.
پس از حرکت در ساعت 17:30 دقیقه در روستای خفر قرار گرفته و بعد از آمادگی و قرار دادن خودروهای شخصی در منزل مسکونی فردی از اهالی روستا در ساعت 18 عصر، پیمایش به سمت پناهگاه خفر را آغاز نمودیم.
با سرقدمی آقای کریمی به تدریج وارد باغات سیب منطقه می‌شویم، نرم و آهسته در لابه‌لای شاخ و برگ درختان گام برمی‌داریم، این سرسبزی و شاخه‌های سنگین و افتاده شده از محصول سیب صحنه‌های زیبا در حین شروع پیمایش را برایمان رقم زده است.
خط الراس دنا
کم‌کم به پاکوب کنار جوی آب روانی که مشخص‌کننده ادامه مسیر به سمت پناهگاه می‌باشد می‌رسیم، هوا به تدریج از گرمی خود کاسته و هوای منطقه با نسیمی ملایم فضای بهتری را برای طی نمودن شیب نسبتاً تند منتهی به پناهگاه برایمان ایجاد می‌کند. نهایتاً در تاریکی، در ساعت 20:45 دقیقه شب در پناهگاه خفر آرام گرفته و به خوردن خوراک و استراحت مشغول می‌شویم. سعی می‌کنیم شب را زودتر بخوابیم تا فردا برای پیمایش به سمت خط‌الرأس مرکزی آماده‌تر باشیم.
خط الراس دنا
روز دوم- 10 مرداد 98
صبح روز بعد در ساعت 6:30 دقیقه صبح پیمایش خود را به سمت قله قاش‌مستان از قلل مرکزی خط الرأس ادامه می‌دهیم، بعد از گذشت چهل دقیقه از کنار جوی آبی که با لوله‌های کار گذاشته شده پی‌وی‌وس 16 اینچی می‌باشد، به یخچال زیبا اما پر شیب دره قاش‌مستان می‌رسیم، البته با توجه به عدم داشتن کرامپون و خطرات ناشی از استفاده نکردن از آن در این اوقات، تیم با هماهنگی و دقت نظر بیشتری گام برداشته و ادامه مسیر می‌دهد.
شایان ذکر است که منطقه کوهستانی دنا شامل دو نوع یخچال می‌باشد، یخچال‌های دائمی به نام لای‌نخد و یخچال زندان، برف‌چال‌های رومسه و قاش‌مستان.
خط الراس دنا
در هر صورت با اندکی صبوری و دقت بسیار، افراد تیم به کمک یکدیگر در امر برف‌کوبی مسیر پر شیب یخچال را طی کرده و در بالای یخچال، به مسیر منتهی به نام زمین فوتبال می‌رسیم. زمین فوتبال سطحی صاف و یک دستی است که امکان ایجاد کمپ در آن وجود دارد.
نکته: از زمان آغاز پیمایش از پناهگاه خفر تا انتهای یخچال حدوداً 8 ساعت راه می‌باشد، و در این میان ایجاد هیچ‌گونه کمپی مقدور نیست. حتی در فصولی که یخچال آب شده است.
در هر حال بعد از گذشتن از یخچال مورگل در سمت چپ به سمت انحنای دیواره به سمت قله می‌رویم. در ساعت 13 بعدازظهر بر فراز بام زاگرس، قله قاش مستان قرار گرفتیم. در اینجا ارتفاع قله طبق تابلوی کار گذاشته شده از طرف کوهنوردان آزاد یاسوج 4459 متر می‌باشد.
هوا بسیار عالی، همراه با وزش نسیمی آرام که صورت‌هایمان را نوازش می‌دهد چشمانمان به سمت خط الرأس در زیر محلی به نام سه قپه آسمانی خیره می‌شویم، قطعاً در دل تک‌تک اعضا نحوه ادامه مسیر و رفتن به قلل زیبای دیگر موج می‌زند، این شوق را من در چشمان بچه‌ها و در دل خود میبینیم و احساس می‌کنم.
در عین ناباوری نظر مسئول فنی به نکته‌ای جلب می‌شود که متاسفانه خبر از تعلیق ادامه مسیر به سمت خط الرأس می‌دهد. برف یخچال مورد نظر در مسیر تخته‌ای به سمت گرده منتهی به زیر خط الرأس شکسته شده و عبور از آن بدون تجهیزات فنی مقدور نیست. پس از مشورت با سرپرست و مسئول فنی قرار شد بعد صعود به قله بن‌رود در ادامه خط الرأس تصمیم نهایی برای ادامه کار گرفته شود.
سپس مراسم قله همراه با سرود میهنی و یادی از زنده‌یاد مهندس امجد سمواتی به صورت یک دقیقه سکوت به احترام ایشان آغاز و اجرا شد.
بعد از فرود از قله قاش‌مستان و صرف نهار، صعود به قله دوم به نام بن رود را در ساعت 16:30 بعدازظهر آغاز کردیم. هنگام قرار گرفتن بر روی گرده قله مذکور با صفحه تختی طولانی به نام تابلو فصیل رو به رو شدیم. گفته می‌شود کوهستان دنا در 12 میلیون سال قبل سر از آب‌های بی‌کران اقیانوس‌ها برآورده است و در اینجا ما شاهد فصیل‌های صدف و غیره بر روی سنگ صخره‌ای کوچک و بزرگ می‌باشیم.
قله بن رود ساعت 17:30 دقیقه صعود شد، فضای روی قله بسیار کم است و ما به سختی اما با لذت بسیار از صعود دوم خود، شروع به خاطره‌سازی و عکس‌برداری با پرچم وزین و زیبای باشگاه‌مان کردیم. لحظه‌هایی از صحنه‌های زیبایی که پشت‌سرمان و سمت راستمان غافل می‌شویم. این صحنه‌های زیبا در پشت‌سرمان شامل دره‌هایی شگرف و عمیقی است که هرگز هیچ انسانی نتوانسته است از آن بر این بلندای زیبا صعود کند، همچنین در سمت راستمان دیواره عظیم و زیبای قله قاش‌مستان که همچون قهرمانی سترگ به روی یک دست در حال بلند شدن به سمت آسمان است دیده می‌شود. در گوشه سمت چپ قله‌های قزل قله، هرم و سه قپه آسمانی چشم نواز دیده می‌شوند. فکر رفتن به سمت هرکدام دل را شاد، و قامت استخوانی در پایمان که در ماهیچه‌هایمان تنیده شده را قوت می‌بخشد.
در نهایت بعد از وصف و دیدن تمامی زیبایی‌های گفته شده باید حرکت کنیم. تصمیم از طرف سرپرست و مسئول فنی مبنی بر فرود و طی کردن ادامه مسیر خط‌الرأس به دلیل مشکلات ذکر شده گرفته شده بود. باید فرود به دره کیخسرو و سپس از آن به دره غلامرضا و در نهایت رسیدن به پای باغات سیب را شروع می‌کردیم. لذا با توجه به یخچال‌های زیاد در زیر قله بن رود و همچنین ادامه‌های آن در امتداد خط‌الرأس، باید مسیر کم شیبی را جهت پیمایش فرود انتخاب می‌کردیم.
در ساعت 20:15 دقیقه شب به محلی در تنگه کیخسرو که برای شب‌مانی مناسب بود رسیدیم. سریع نسبت به ایجاد کمپ موقت اقدام کرده و بعد از صرف شام خوابیدیم.
روز سوم- 11 مرداد 98
صبح روز جمعه در ساعت 7 صبح بعد از صرف صبحانه بلافاصله پیمایش خود را از نیمه تنگه کیخسرو به سمت پایین دره منتهی به تنگه و باغی به نام غلامرضا شروع کردیم. البته کاش اسم این باغ و یا این تنگه چیز دیگری بود!
خط الراس دنا
در ادامه مسیر با افت و خیزهای متعددی رو به رو شدیم. از وصف کردن زیبایی‌های این تنگه در قالب کلمات عاجز هستم، ولی تا آنجایی که امکان داشت سعی کردم صحنه‌ها و رویداد‌های به وقوع پیوسته را گزارش کنم.
بعد از گذشتن یک ساعت از پیمایش چشم‌انداز دیواره‌های اره‌اره شده سمت چپ و کشیده شدنشان به سوی زمین آرام آرام نمایان شد. ارتفاعی که باعث شده منظره روبرو که از کنار سمت راست آشکار می‌شد رخ‌نمایی می‌کند، همراه با آبی پر فشار که از شیب‌های تند عبور می‌کند، لذت فرود را دو چندان می‌کرد. لحظاتی درنگ کردن جایز است و باید صورت و دستی به این آب صاف و پاک زد.
خط الراس دنا
در ادامه قله کمر قبله زیبا دیده شده و غار یخی و دهنه آن نیز آشکار می‌شود. کم‌کم به انتهای دره کیخسرو نزدیک می‌شدیم، از آخرین زیبایی‌های این تنگه دیواره عظیم و شاخه‌های صخره‌ای مانند آن است که تا روی برف‌چال‌ها کشیده شده است.
ساعت 12 ظهر به انتهای باغات سیب در پایین دست پادنا رسیدیم و در آنجا در کنار جوی آبی منشعب شده وسط باغ نشسته و منتظر آمدن خودرو نیسان شدیم. حدوداً پس از نیم ساعت رفتن با خودرو به محل استقرار اتومبیل‌ها رسیدیم، تنی از خاک زدوده، آبی به چهره و دست و پا زده و آماده حرکت به سمت اصفهان شدیم.
بدین سان اتمام برنامه اعلام و همنوردان عزیزمان را در این پیمایش زیبا تا صعودی و دیداری دیگر بدورد گفته و با قلبی پر از صفا در ذهنمان،
